امنیت سایبری چیست؟ | بررسی روش های جلوگیری از حملات سایبری

اگر سبک زندگی کنونی خود را با ده سال پیش مقایسه کنید، قطعا یکی از بارزترین تفاوت ها، تفاوت در تعامل شما با اینترنت و  دستاوردهای فناوری اطلاعات است. این مقایسه نشان میدهد، همزمان با رشد روز افزون تکنولوژی و فراگیر شدن استفاده از اینترنت، نگرانی های ناشی از تهدیدات سایبری هم افزایش می یابد. در بحبوحه رسوخ اینترنت در ابعاد مختلف زندگی بشر، حفظ اطلاعات شخصی ، داده های مهم کاری و سرمایه از دغدغه های اصلی مردم و دولت هاست. به همین دلیل امنیت سایبری به یک ضرورت  تبدیل شده است که بهبود آن نقش مهمی در  کاهش صدمات ناشی از جرایم اینترنتی دارد. در ادامه با ابعاد مختلف امنیت سایبری بیشتر آشنا خواهید شد. 

امنیت سایبری به زبان ساده 

اگر بخواهیم یک پاسخ کوتاه و ساده برای سوال امنیت سایبری چیست؟  ارائه دهیم، باید بگوییم امنیت سایبری مجموعه ای از اقدامات و فعالیت هاست که برای حفظ امنیت تمام سیستم های اینترنتی اعم از سخت افزارها، نرم افزارها و داده ها صورت می گیرد.  در واقع،  اصطلاح امنیت در فضای سایبری، دقیقا در مقابل تخریب، هک و از دست رفتن اطلاعات و سیستم های اینترنتی قرار دارد. هدف امنیت فضای سایبری جلوگیری و رفع اثر از تهدیدات و خطراتی است که سیستم های اینترنتی و دستگاه های دیجیتالی با آن مواجه می شوند. بطور مثال اقدامات و فعالیت هایی که برای جلوگیری از حملات هکری، نفوذ ویروس ها و …. انجام می شود در حوزه امنیت سایبری جای می گیرند. امنیت سایبری ابعاد و زیر شاخه های بسیار متنوعی دارد که  هدف اصلی همه آن ها  حراست از اطلاعات و ابزارهای اینترنتی است. 

امنیت سایبری به زبان ساده

دلایل اهمیت امنیت سایبری

شاید برای شما  این سوال پیش آمده باشد که چرا امنیت سایبری مهم است؟  در پاسخ باید گفت امروزه بسیاری از جنبه های زندگی ما تحت تاثیر مستقیم اینترنت و خدمات کامپیوتری قرار دارد.  تقریبا می توان گفت تمام داده های مهم از اطلاعات مالی و شخصی افراد گرفته تا اطلاعات سازمانی و حتی داده های مرتبط با امنیت ملی و منافع کشوری همگی در سیستم های اینترنتی ذخیره و منتقل می شوند بنابراین تهدید سایبری برای هر دسته از این داده ها می تواند پیامدهای جبران ناپذیری داشته باشد. همچنین  درآمد زایی بسیاری از کسب و کارها و  انجام  معاملات مالی  در سایه امنیت سایبری ممکن می شود و با فقدان امنیت سایبری و سلب اعتماد طرفین با رکود کامل مواجه می شوند. به طور خلاصه می توان گفت،  امنیت سایبری از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا حفظ  حریم خصوصی، مالکیت معنوی، اموال و دارایی‌ها و ارزش های  مردم حائز اهمیت  است. 

اهداف امنیت سایبری چیست؟ 

امنیت سایبری شامل مجموعه ای از فعالیت ها و اقدامات گسترده است که در زمینه پیشگیری، واکنش و مقابله با حملات سایبری  انجام می شوند. برخی از مهم ترین  اهداف امنیت سایبری شامل موارد زیر هستند. 

• تدوین سیاست های دسترسی و نظارت بر سیستم های اینترنتی برای جلوگیری از دسترسی غیر مجاز
• پیشگیری از حملات سایبری با تعیین ضوابط و استانداردهای  لازم  در حوزه سایبری و آموزش افراد برای پیشگیری از حملات سایبری 
• جلوگیری از تخریب و تغییرات ناخواسته در داده ها به کمک رمزنگاری، امضای الکترونیکی و…
• حفظ حریم خصوصی، محرمانگی داده ها و ممانعت از دسترسی غیر مجاز به داده های محرمانه 
• شناسایی و تشخیص تهدیدات امنیتی  و حملات سایبری احتمالی 
• واکنش مناسب به حملات سایبری،  خنثی کردن حملات و رفع اثرات مخرب آن ها  
• آموزش افراد در زمینه هاییی نظیر پیشگیری تشخیص و مقابله با حملات سایبری 

فواید امنیت سایبری

تصور کنید در دنیای امروز که حجم زیادی از معاملات مالی، خرید فروش، آموزش و… در بستر اینترنت صورت می گیرد، امنیت سایبری وجود نداشت.. در این صورت جمله های مختلف زندگی ما تحت تاثیر این ناامنی دچار بی نظمی می شد و تهدیدات مالی، نقض حریم خصوصی و… فراوانی رخ میداد. موارد زیر تنها گوشه ای از  مزایای امنیت سایبری هستند.

•    محافظت از کسب‌وکارها  و منافع مادی و معنوی آن ها 
•    حفاظت از شبکه‌های کامپیوتری و داده های مهم علمی، آموزشی و امنیتی در سطح سازمانی یا ملی  
•  جلوگیری از دسترسی غیر مجاز به اطلاعات شخصی افراد و نقض قوانین حریم خصوصی 
•   رعایت استانداردهای نظارت
•   کمک به تداوم معاملات آنلاین و  پرداخت های امن برای رونق بخشی به کسب‌وکارها
•   اعتماد سازی و رسمیت بخشی به فعالیت های انجام شده در حوزه اینترنت 
• ایجاد فرصت های شغلی برای افراد فعال در زمینه حفاظت از اطلاعات و سیستم های اینترنتی 
• خنثی کردن و دفع حملات سایبری انجام شده به زیرساخت ها و سیستم های اینترنتی 
• تعریف سیاست ها و ایجاد چارچوب قانون مند برای هرگونه فعالیت در بستر وب 
• کمک به شناسایی و دستگیری مجرمان  جرایم سایبری و مقابله با فعالیت های  آن ها 

فواید امنیت سایبری

انواع امنیت سایبری

امنیت سایبری به‌شکل گسترده‌ای در بخش‌ها و جنبه‌های مختلفی از فضای دیجیتال وجود دارد. برخی از اصلی‌ترین انواع مختلف امنیت سایبری عبارت‌اند از:

امنیت شبکه (Network Security)

امنیت شبکه، شامل تمام فعالیت‌ها و اقداماتی است که جهت محافظت از شبکه‌های کامپیوتری و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز، نفوذ و حملات سایبری انجام می شود. در راستای افزایش امنیت شبکه از فایروال، تست‌های تشخیص نفوذ، رمزنگاری ترافیک شبکه و سایر فناوری‌ها موجود استفاده می‌شود.

امنیت سیستم‌ها (System Security)

امنیت سیستم‌ها شامل محافظت از سیستم‌های کامپیوتری مختلف مثل سرورها، رایانه‌های شخصی و دستگاه‌های هوشمند در برابر حملات سایبری است. به‌منظور افزایش امنیت سیستم‌ها اقدامات مختلفی صورت می‌گیرد که برخی از آنها شامل استفاده از نرم‌افزارهای ضدویروس، به‌روزرسانی سیستم‌عامل، سیاست‌های دسترسی و تأمین امنیت فیزیکی سیستم‌ها و… هستند. 

امنیت برنامه‌ها (Application Security)

امروزه اپلیکیشن ها و برنامه های اینترنتی به جزیی جدا نشدنی از اکثر کسب و کارها تبدیل شده اند و در ادارات و سازمان ها کاربردهای گسترده ای دارند.  هدف اصلی امنیت برنامه ها حراست  از نرم‌افزارها و برنامه‌های کاربردی در برابر حملات سایبری و آسیب های مختلف است. در امنیت برنامه ها  از تکنیک‌هایی نظیر رمزنگاری اطلاعات، تست نفوذ، تشخیص  آسیب پذیری و … برای حفاظت از اطلاعات استفاده می‌شود.

امنیت داده (Data Security)

داده های اینترنتی همواره در معرض تهدیدات سایبری نظیر دسترسی غیرمجاز، سرقت، تخریب و افشا هستند. در امنیت داده از اقداماتی نظیر رمزنگاری داده‌ها برای حفظ محرمانگی داده ها و جلوگیری از سرقت، تخریب یا تغییرات ناخواسته در داده ها صورت می گیرد.

امنیت فیزیکی (Physical Security)

 محافظت از  تجهیزات فیزیکی نظیر سرورها، روترها، سوئیچ‌ها و سایر تجهیزات سخت‌افزاری زیر مجموعه  امنیت فیزیکی هستند. برنامه ریزی برای حفظ سخت افزارهای کامپیوتری  در حوزه امنیت فیزیکی جای دارد . امنیت فیزیکی از انواع مهم امنیت سایبری محسوب می شود و اولین سد در برابر تهاجم مجرمان سایبری است.  

امنیت اطلاعات شخصی (Personal Information Security)

  این شاخه از امنیت سایبری روی حفاظت و حراست از اطلاعات شخصی افراد متمرکز است. اطلاعاتی مانند رمز کارت، اطلاعات حساب بانکی، سیم‌کارت، عکس ها  و… جز اطلاعات شخصی هستند که معمولا در دستگاه های دیجیتال و سیستم های اینترنتی ذخیره می شوند. حفظ امنیت اطلاعات شخصی برای جلوگیری از دسترسی غیر مجاز به اطلاعات افراد ، احترام به حریم خصوصی و پیشگیری از جرائم سایبری ضرورت دارد. 

امنیت ابری (Cloud Security)

با پیشرفت تکنولوژی  استقبال از خدمات ابری افزایش زیادی داشته است تا جایی که بسیاری از سازمان و کسب و کارها خدمات خود را در قالب سیستم های ابری و طریق اتصال همیشگی به اینترنت ارائه می‌دهند.. امنیت ابری به تمام اقدامات و فعالیت  هایی گفته می شود که برای محافظت از داده‌ها، حریم خصوصی و کنترل دسترسی به خدمات در محیط‌های ابری انجام می شود.   

امنیت اینترنت اشیا (Internet of Things Security)

 امنیت اینترنت اشیا یکی دیگر از زیر مجموعه های امنیت سایبری است که هدف آن حفظ امنیت و خنثی کردن تهدیدات سایبری مرتبط با دستگاه ها و شبکه های متصل به اینترنت است. حفظ امنیت تمام اشیا و دستگاه هایی که به اینترنت وصل می شوند وشبکه‌های مرتبط با اشیا هوشمند در حوزه اینترنت اشیا جای می گیرد.

انواع امنیت سایبری

معرفی انواع تهدیدات سایبری

همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، امنیت سایبری دامنه ی گسترده ای دارد و به همان اندازه هم خطرات سایبری متنوعی این امنیت را تهدید می کنند. تهدیدات سایبری مجموعه ای اقدامات مخرب هستند که با هدف تخریب، سرقت یا افشای اطلاعات و مختل کردن سرویس های اینترنتی انجام می شوند. انواع تهدیدات سایبری عبارتند از : 

ویروس (Virus)

ویروس اصطلاحی است که برای هر پدیده ای که قابلیت تکثیر زیادی دارد بکار برده می شود. در دنیای کامپیوتر هم ویروس ها برنامه های مخربی هستند که به محض ورود به فایل های کامپیوتری با سرعت زیادی تکثیر می شوند و  فایل‌های مختلف را با کدهای مخرب آلوده می‌کنند.

تروجان (Trojan)

 تروجان نوعی بدافزار است که در ابتدا در قالب یک  نرم‌افزار قانونی با ظاهری مناسب وارد یک سیستم می شود اما پس از دسترسی به اطلاعات سیستم اقدام به تخریب فایل ها یا حذف و افشای اطلاعات می کند.   

جاسوس افزار (Spyware)

 جاسوس افزار نوعی  بدافزار است که دقیقا مانند جاسوس های فضای واقعی عمل می کند یعنی به طور مخفیانه و به دور از چشم کاربر روی سیستم نصب شده و فعالیت های کاربر و اطلاعات ذخیره شده در سیستم را برای مجرمان ارسال می کند. 

باج افزار (Ransomware)

 باج افزارها هم دسته ای دیگر از بد افزارها هستند که با ورود به یک برنامه یا سیستم کامپیوتری  داده‌های  مهم و اطلاعات ذخیره شده در دستگاه را قفل می‌کنند. پس از قفل شدن فایل و داده ها تنها مجرمان سایبری می توانند در ازای به دست آوردن منافعی رمز را در اختیار کاربر قرار دهند تا بتواند دوباره به اطلاعات و فایل های سیستم خود دسترسی داشته باشد.  

آگهی افزار (Adware)

 همانطور که از نامش  مشخص است  این بدافزار در قالب آگهی و تبلیغات  به کاربر نمایش داده می‌شود. در واقع، مجرمان سایبری با ارسال آگهی های فریبنده، کاربران  را ترغیب به کلیک روی آگهی‌های تبلیغاتی می کنند و بدین وسیله به اطلاعات سیستم کاربران دسترسی پیدا می کنند و ممکن است با تخریب یا سرقت اطلاعات برای کاربران درد سر ایجاد کنند.

 تزریق SQL

نوع دیگر تهدید سایبری که لازم است با آن آشنایی داشته باشید، تزریق SQL است. از این نوع حمله سایبری برای کنترل یا سرقت داده‌ها از یک پایگاه داده استفاده می‌شود.  در این روش مجرمان سایبری از آسیب‌پذیری‌ها و نقاط قابل نفوذ استفاده کرده و یک دستور SQL مخرب را وارد پایگاه داده آسیب‌پذیر کرده و به اطلاعات حساس موجود در این بخش دسترسی پیدا می‌کنند. بدین ترتیب نفوذگر با اجرای دستورهای اس‌کیوال، عملیاتی را (متفاوت با عملیات معمولی وب سایت) در پایگاه داده انجام می‌دهد. 

فیشینگ (Phishing)

اگرچه دسترسی آسان به اطلاعات و داده های مهم از طریق وارد کردن برخی از مشخصات، کاررا کارمندان و صاحبان کسب و کار آسان کرده است اما داده ها را در معرض تهدیدات سایبری جدیدی مانند فیشینگ قرار داده است. 

در تهدیدات سایبری فیشینگ مجرمان سایبری با ارسال پیام های فریبنده و به ظاهر قانونی  و هدایت کاربران به وب سایت های جعلی اطلاعات مهمی نظیر رمز کارت بانکی و… را به سرقت می برند. حملات فیشینگ  ممکن است در قالب ارسال ایمیل، پیامک، ارسال لینک رسانه های اجتماعی و حتی مکالمه تلفنی رخ دهند. در این نوع حمله سایبری، مهاجمان با استفاده از تکنیک های مهندسی اجتماعی سعی می کنند از طریق هدایت کاربر به یک سایت جعلی یا کلیک روی لینک،  داده های خصوصی و محرمانه نظیر رمزبانکی، اطلاعات لاگین و… را به سرقت ببرند و از این اطلاعات برای سرقت، تهدید و… استفاده کنند. حملات فیشینگ از رایج ترین تهدیدات سایبری در کشور ما به حساب می آیند که هر ساله باعث افشای اطلاعات، سرقت پول و از بین رفتن اعتماد در روابط اجتماعی زیادی می شوند. 

معرفی انواع تهدیدات سایبری

چه خطراتی امنیت سایبری را  تهدید می کند؟ 

خطرات و تهدیدات متنوعی امنیت سایبری و در نتیجه امنیت اطلاعات و اموال مردم را تهدید می کنند. این خطرات که از ابتدای استفاده مردم از اینترنت در قالب های مختلف به وجود آمده، امروزه به طور فزاینده ای در حال رشد هستند. برخی از اصلی ترین خطرات و تهدیدات سایبری در ادامه لیست شده اند. 

حمله منع سرویس (Denial-of-service attack)

این نوع تهدید سایبری که از نوع حملات  DDoS محسوب می شود برای خارج کردن سرویس از دسترس کاربران واقعی آن اتفاق می افتاد. این نوع حمله سایبری معمولا روی یک یا تعداد کمی   یا سرور یا شبکه اجرا می شود و در طی آن تعداد زیادی  درخواست غیر واقعی برای شبکه یا سرور ارسال می شود و باعث بروز اختلال و در نتیجه خارج شدن آن از سرویس دهی برای مدت زمان معینی می شود. 

Crypto Jacking

در Crypto Jacking، مهاجمان از قدرت پردازشی دستگاه های کاربران دیگر برای استخراج ارزهای دیجیتال استفاده می کنند. در این نوع حمله بعد از پیاده سازی  بدافزارهای Crypto Jacking  از قدرت رایانشی  دستگاه آلوده برای عملیات Mining  استفاده می شود بدون اینکه کاربر از استفاده شده منابع اطلاع داشته باشد. 

حملات SQL Injection 

 در SQL Injection یا  تزریق کد SQL مهاجم با ارسال کدهای متعدد سعی می کند به پایگاه داده نفوذ کند و یا اطلاعات پایگاه را بصورت تصادفی  تخریب کند.  معمولا URL هایی که درون آن ها  کوئری‌های مختلفی وجود دارد وصفحه‌های لاگین از اهداف اصلی  اجرای حمله SQL Injection هستند.  در این نوع حمله سایبری تزریق  دستورات و کوئری‌های مختلف از محل هایی که کدهای اعتبار سنجی نشده  روی پایگاه داده پردازش می شوند انجام می شود تا دستورات جدیدی را روی پایگاه اجرا کنند. 

Remote Code Execution یا RCE

حمله اجرای کد از راه دور (RCE)  نوعی حمله سایبری است که در آن  مهاجم می تواند کدهای کنترل شده را  با اهداف متنوعی نظیر سرقت، اجرای بدافزار یا تخریب اطلاعات روی رایانه یا شبکه یک سازمان اجرا کند. حملات اجرای کد از راه دور معمولا از طریق آسیب‌پذیری‌های اجرای کد  رخ میدهند این آسیب پذیری ها نقص های نرم افزاری هستند که اجازه اجرای کدهای مخرب را روی یک سیستم می دهند. 

 Cross-site Scripting یا XSS

 در این نوع حمله سایبری مهاجم می تواند کد و اسکریپت های مخرب خود را در قالب یک  فعالیت به ظاهر معمولی به سایت میزبان وارد کند. حملات XSS ممکن است آسیب پذیرایی مانند   Injection، کنترل دسترسی و… را Exploit کنند تا اسکریپتها و کدهای مخرب را به سایت تزریق کنند. با اجرای این اسکریپت ها، مهاجم می‌تواند اطلاعات مهمی مانند  داده‌های کارت پرداخت ، اطلاعات لاگین و… را به سرقت ببرد. 

حملات Man-in-the-Middle یا MITM

در یک حمله‌ی MitM، که به آن  حمله مرد میانی هم گفته می شود مهاجم  خود را بین  دو کاربر یا یک کاربر و یک سیستم یا برنامه کامپیوتری قرار میدهد و بدین ترتیب اطلاعات مهم را رهگیری و به سرقت می برد. این اطلاعات ممکن است شامل داده های مهم ، رمزها و یا حتی مکالمات بین کاربران باشد. برای جلوگیری از این حمله باید از امضای دیجیتال و رمز گذاری استفاده کرد تا مهاجم نتواند اطلاعات را تغییر داده یا به سرقت ببرد.  

حملات Man-in-the-Browser یا MitB

 در یک حمله‌ی سایبری از نوع MitB ، مهاجم از طریق شناسایی نقطه های  آسیب‌پذیردرون مرورگر کدهای مخربی را به آن وارد می کند.  در این نوع حمله سایبری که به کمک یک بدافزار مهاجم انجام می شود بدافزار توانایی خواندن و تغییر داده را پیش از خوانده شدن توسط کاربر دارد و می تواند با هدایت کاربر به صفحات ساختگی داده های مهم را به سرقت ببرد. 

چه خطراتی امنیت سایبری را  تهدید می کند؟

چگونه با حملات سایبری یا حملات امنیتی به وبسایت ها مقابله کنیم؟

با پیشرفت تکنولوژی و استفاده بیشتر افراد از منابع اینترنتی برای دریافت خدمات، ایجاد کسب و کار، کسب سود و…  تعداد جرایم سایبری و روش های کلاهبرداری در این زمینه هم رو به افزایش است. اما برای ادامه فعالیت در این فضای در خطر راه حل ها و تدابیر متنوعی وجود دارد که به  کاربران کمک می کند تا در دام حملات سایبری نیفتند با حداقل اثرات مخرب این حملات را تا حد زیادی خنثی کنند. برخی از کاربردی ترین راه حل ها و تدابیر برای مقابله با حملات سایبری عبارتند از:  

روش نقطه پایانی 

یکی از راهکارهای هکران برای انجام حملات سایبری مخرب نفوذ به سرور و شبکه های اینترنتی از طریق دستگاه هایی مانند لپ تاپ، تلفن همراه ، تبلت و… است. نرم افزار نقطه پایانی می تواند با محدود کردن دسترسی غیر مجاز از حمله هکری جلوگیری کند. End Point  به کاربران اجازه میدهد تا از اطلاعات خود محافظت کنند و با مدیریت نقطه پایانی راه نفوذ هکران را ببندند. 

 استفاده از فایروال 

نصب فایروال یکی دیگر از راهکارهای امنیتی برای محدود کردن تهدیدات سایبری است. فایروال می تواند جلوی بسیاری از حملات سایبری را بگیرد و از نفوذ مهاجم و تخریب و به سرقت رفتن اطلاعات شما جلوگیری کند.

رمز گذاری قدرتمند 

یکی دیگر از روش های جلوگیری از حمله سایبری انتخاب رمزهای قدرتمند برای برنامه ها و سیستم های کامپیوتری است. شکل می توانید با انتخاب یک رمز قوی برای سرور یا شبکه خود و تعویض آن در بازه های زمانی مختلف احتمال لو رفتن رمز و نفوذ مجرمان سایبری را کاهش دهید. 

مدیریت دسترسی 

از آنجایی که در بیشتر کسب و کارها  کارمندان می توانند به سیستم دسترسی داشته باشد ممکن است از طریق نصب بدافزارها امنیت سیستم را به خاطر بیاندازد. مدیریت دسترسی و محدود کردن تعداد افرادی که به شبکه دسترسی دارند می تواند احتمال خطر حمله سایبری را کاهش دهد. برای مدیریت دسترسی و کنترل بهتر سیستم میتوانید برای افراد مختلف بر حسب وظیفه و سمتشان  سطوح دسترسی مختلفی تعیین کنید تا احتمال حمله سایبری کاهش یابد. 

توجه به امنیت وای فای 

هک وای فای از ابتدایی ترین راه های شروع تهاجم سایبری است و به همین دلیل امنیت وای فای نقش مهمی در جلوگیری از حملات سایبری دارد. هر اندازه که تعداد دستگاه های متصل به وای فای در یک شبکه کامپیوتری بیشتر باشد خطر هک افزایش پیدا می کند با مدیریت دسترسی به وای فای، انتخاب رمز قوی و عوض کردن پیوسته رمز وای فای می توانید احتمال تهاجم سایبری از طریق وای فای را کاهش دهید.

بکاپ گرفتن از اطلاعات مهم 

بکاپ آپ گرفتن از اطلاعات حیاتی به عنوان یک راهکار پیشگیرانه از آسیب های حملات سایبری به تمام سازمان ها و کسب و کارها توصیه می شود. زمانی که شما از اطلاعات مهم و ضروری بک آپ می گیرد و این قابل های پشتیبان را در فواصل زمانی منظم آپدیت می کنید. همیشه یک نسخه از اطلاعات و داده های ضروری دارید و در صورت حمله هکری و از بین رفتن اطلاعات داخل سیستم، متضرر نمی شوید. 

منظور از قوانین امنیت سایبری چیست؟   

پیشرفت سریع فناوری های ارتباطی و نفوذ آنها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و رفاهی زندگی ما نگرانی ها را از نا امنی های فضای اینترنت افزایش داده است. جرائم سایبری با سرعت بالایی در حال افزایش هستند و مجرمان روز به روز با شیوه های پیشرفته  تر دست به سرقت  اطلاعات شخصی، داده های کاری، اموال و دارایی‌هاس مردم می زنند. قوانین امنیت سایبری مجموعه ای مقررات هستند که به منظور کاهش جرائم سایبری و محافظت از اطلاعات و اموال مردم در مقابل تهاجم مجرمان سایبری تدوین شده اند. این قوانین که از کشوری به کشور دیگر متفاوت هستند با هدف حمایت از مردم و سازمان ها تعیین و اجرا می شوند. قوانین سایبری در هر کشوری همیشه ثابت و یکنواخت نیستند و با توجه به شرایط حاکم بر فضاهای اینترنتی و مسیرهای موجود برای ارتکاب جرایم سایبری به طور مداوم تغییر می کنند. 

منظور از قوانین امنیت سایبری چیست؟

تجهیزات امنیت سایبری

تجهیزات امنیت سایبری مجموعه ای از ابزارها، دستگاه ها، تکنیک ها و رویه ها هستند که به منظور بهبود امنیت سایبری مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از مهم ترین تجهیزات سایبری عبارتند از:

سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS)

این سیستم‌ها با کنترل ترافیک شبکه، به دنبال کشف و شناسایی ترافیک های غیرعادی و الگوهای مشکوک هستند و به محض مشاهده هر گونه مشکل یا تشخیص نفوذ هشدار صادر می کنند. Kali Linux یکی از ارایه دهندگان معتبر ابزارهای تشخیصی نفوذ و اختلال در شبکه است. 

سیستم‌های پیشگیری از نفوذ (IPS)

یکی از بهترین تجهیزات برای کنترل و خنثی سازی حمله های سایبری سیستم پیشگیری از نفوذ است. این سیستم قادر است به محض تشخیص حمله در همان مراحل اولیه و پیش از به بار آمده خسارت هنگفت حمله را دفع کند. 

ویروس ‌یاب‌ها و ضد بدافزارها

ویروس یاب ها و نرم افزارهای ضد بدافزار به بررسی  فایل ورودی و درخواست های ارسال شده برای سرور می پردازند و در صورت تشخیص بدافزار با ویروس های مخرب هشدار صادر می کنند. 

VPN ها 

وی پی ان ها نه تنها برای دور زدن تحریم های جغرافیایی و اتصال به شبکه بلکه برای حفاژ ما از اطلاعات حساس مورد استفاده قرار می گیرند. این ابزارها با رمزگذاری اطلاعات کاربران با پروتکل های نظر SSL/TLS از دسترسی غیر مجاز به اطلاعات هستی جلوگیری می کنند.  VPN  از  تجهیزات مهم  امنیت شبکه محسوب می شود و با پنهان کردن ای دی نقش مهمی در حفظ حریم خصوصی و جلوگیری از دسترسی غیر مجاز به اطلاعات کاربران دارد.

سیستم‌های مدیریت امنیت

سیستم های مدیریت امنیت مجموعه ای از نرم ‌افزارها یا دستگاه‌هایی هستند که امکان مدیریت و نظارت کامل بر سیستم ها و شبکه های اینترنتی را فراهم می کنند این سیستم ها به مدیران ممکن می کنند تا با نظارت پی در پی و شناسایی باگ ها امنیت سایبری را در سازمان خود بهبود ببخشند. 

سیستم‌های مدیریت لاگ

هدف سیستم های مدیریت لاگ یا Log Management ، بهینه سازی سیستم برای تشخیص مشکلات فنی ، مدیریت منابع و بهبود عملکرد است.  سیستم های مدیریت لاگ از ثبت رویدادها و تغییرات سیستم برای شناسایی و پیشگیری از حملات سایبری استفاده می کنند. 

سیستم‌های حفاظت از نفوذ در سرورها

این سیستم ها به منظور پیشگیری و حفاظت از نفوذ بر روی دستگاه‌ها و سرورها نصب می‌شوند و با اقداماتی نظیر مسدود کردن درخواست ها ، نظارت بر سرور و…. از حملات سایبری پیشگیری می کنند. 

معرفی نرم افزار امنیت سایبری 

نرم افزارهای امنیتی سایبری دسته ای از تجهیزات امنیتی هستند که به منظور تشخیص و نظارت بر امنیت سیستم ، پیشگیری از نفوذ و مقابله با حملات سایبری طراحی و تولید می شوند. این نرم افزارها تنوع بسیار بالایی دارند که برخی از معروف ترین آن ها در زیر معرفی شده اند. 

• نرم افزار امنیت شبکه SolarWinds Security Event Manager
• نرم افزار امنیت شبکه Acunetix
• نرم افزار امنیت شبکه Vipre
• نرم افزار امنیت سرور  Norton Security
• نرم افزار امنیت سایبری  ‌Avira Prime
• نرم افزار  امنیت سایبری Bitdefender Total Security
• ‌نرم افزار امنیت سایبری  McAfee Total Protection

معرفی نرم افزار امنیت سایبری

کدام شرکت ها در زمینه امنیت سایبری (cyber security) فعال هستند؟

به دلیل افزایش استقبال از معاملات اینترنتی و فراگیر تر شدن استفاده از سیستم های کامپیوتری در کسب و کارها توجه به امنیت سایبری تا حد زیادی افزایش یافته است. اهمیت امنیت سایبری باعث شده تا شرکت هایی در سراسر جهان به فعالیت در این زمینه بپردازند. سه شرکت  سیسکو ، مک آفی و ترند میکرو از مهم ترین شرکت های فعال در زمینه امنیت سایبری هستند. 

شرکت سیسکو 

شرکت آمریکایی سیسکو یکی از معروف ترین شرکت های فعال در زمینه امنیت سایبری است. این شرکت بزرگ بیشتر بر تامین امنیت شبکه های اینترنتی متمرکز است و در حوزه هایی چون مدیریت دسترسی و شناسایی ( I’M)، شناسایی و پاسخ شبکه (NDR ) ، درگاه های پب، فایروال، ژیرو تراست و… فعالیت دارد.  

شرکت امنیت سایبری مکافی (MCAFEE )

. مک آفی یکی دیگر از فعالان حوزه امنیت سایبری در آمریکا و جهان است  که روی محافظت از داده ها و امنیت سرور تمرکز دارد.  نرم افزار  که Trillix یک نرم‌افزار محافظت از نقطه پایانی معروف است از محصولات شرکت مکافی است. شرکت مکافی روی تامین امنیت در حوزه های   تلفن همراه، امنیت ابری ، امنیت شبکه، امنیت سرور و رمز گذاری پیشرفتن تمرکز دارد. 

شرکت امنیت سایبری Trend Micro

Trend Micro یک  شرکت  امنیت سایبری ژاپنی است که به دلیل فروش آنتی ویروس های قدرتمند مشهور شده است. این شرکت از فروشندگان بزرگ انواع تجهیزات امنیتی سخت افزاری و نرم افزاری و انواع  آنتی ویروس است.  Trend Micro روی امنیت سایبری در حوزه  تلفن های همراه ، hybrid امنیت ابری  و اینترنت اشیا ( IOT ) تمرکز دارد. 

شرکت Palo Alto Networks

پالو آلتو نتورک یکی دیگر از بهترین شرکت های امنیت سایبری در جهان است که مقر آن در ایالات کالیفرنیا آمریکا واقع شده است.این شرکت روی  ارائه  راهکارهای جامع امنیت سایبری تمرکز دارد و خدماتی در حوزه های مختلف از جمله امنیت ابری ،امنیت شبکه ، امنیت اینترنت اشیا، ژیرو تراست، هوش تهدید و… ارایه میدهد. همچنین این شرکت محصولات سخت افزاری  متنوعی هم در زمینه امنیت سایبری تولید و عرضه کرده است. 

متخصص امنیت سایبری چه مهارت هایی را باید بداند؟

متخصص امنیت سایبری باید مهارت های کافی برای شناسایی تهدیدات سایبری و یافتن راه هایی برای افزایش امنیت، پیشگیری از تهدیدات و مقابله با حملات سایبری داشته باشد. بعثی از مهم ترین مهارت هایی که یک متخصص امنیت شبکه باید داشته باشد عبارتند از : 

• آشنایی با شبکه سازی کامپیوتری و پروتکل های شبکه 
• برخورداری از سطوح عالی تحصیلات در زمینه مرتبط 
• آشنایی با انواع ابزارها و تجهیزات امنیت شبکه 
• آشنایی با زبان های برنامه نویسی مختلف، خوانش کدها و کدنویسی 
• آشنایی با سیستم عامل های مختلفی و خطرات و تهدیدات هر سیستم عامل
• مهارت های حل مسئله برای تحلیل امنیت شبکه و کشف راه های خلاقانه برای خنثی کردن تهدیدات 
• مهارت های ارتباطی برای برقراری ارتباط صحیح با دیگر اعضای شرکت و توضیح قوانین و پروتکل های لازم جهت حفظ امنیت 
• مهارت مدیریت دیتابیس و پشتیبانی از سرور 

آموزش امنیت سایبری

از آنجایی که حفظ امنیت سیستم ها و شبکه های اینترنتی نقش مهمی در زندگی امروزی ما پیدا کرده است، آشنایی با مبانی و مباحث امنیت سایبری از اهمیت زیادی برخوردار است. آموزش امنیت سایبری شامل مباحث مهمی نظیر شناخت ریسک و نقاط تهدید ، آشنایی با شیوه های تهاجم سایبری ، شناخت قوانین سایبری ، شناخت ابزار و تجهیزات امنیت سایبری ، چگونگی استفاده از ابزارها برای دفع حملات سایبری و… می شود.  شرکت در دوره های آموزشی امنیت سایبری و فراگیری مباحث مهمی که در این دوره ها تدریس می لود، نقش مهمی در افزایش امنیت و پیشگیری و دفع حملات سایبری دارد. این دوره ها معمولا توسط افراد متخصص در این زمینه که در زمینه  پیشگیری، تشخیص و مقابله با حملات سایبری آگاهی کامل دارند ارائه می شود و شرکت در آن ها برای علاقه مند آن به این حوزه و صاحبان وب سایت ها و شبکه های اینترنتی مفید است. 

امنیت سایبری در ایران

با پیشرفت بیشتر تکنولوژی مسئله امنیت سایبری در ایران هم مانند سایر نقاط جهان تبدیل به یک دغدغه ی جدی برای دولت و مردم شده است. در ایران تهدیدات سایبری بیشتر در قالب فیشینگ، هک اطلاعات شخصی تلفن همراه، هک، بدافزارها، آگهی های جعلی و نفوذ ویروس ها رخ میدهد.  طبق آمار منتشر شده در سال 2020، بر اساس شاخص جهانی  امنیت سایبری  که شاخصی استاندارد و جهانی است کشور ایران  رتبه 54  جهان را در زمینه امنیت سایبری به خود اختصاص داده است. این  شاخص نشان می دهد اگرچه امنیت سایبری کشور ما در حد  قابل قبولی بار دارد و از بعضی کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان وضعیت بهتری دارد ، برنامه ریزی برای اقدامات کلیدی جهت افزایش امنیت سایبری در ایران بسیار ضروری است. از آنجایی در ایران همانند بسیاری از کشورهای دیگر  استفاده از ظرفیت های آنلاین در زمینه های مختلف از جمله ایجاد و مدیریت کسب و کارها فراگیر شده است، لازم است دولت و مدیران مشاغل و سازمان های  حساس برنامه ای دقیق برای مقابله با ته یدات سایبری داشته باشند. 

 چون رشد همزمان فناوری اطلاعات و تهدیدات سایبری  در صورت عدم مدیریت صحیح ممکن است عواقب جبران ناپذیری برای کشور داشته باشد. افزایش آگاهی مردم نیست به تهدیدات سایبری و استفاده از دانش متخصصین برای مقابله به تهدیدات و افزایش امنیت سایبری می تواند به بهبود شرایط  ایران در این زمینه کمک کند. 

امنیت سایبری در ایران

مهمترین خطرات سایبری در دنیا

با گذشت زمان و پیچیده تر شدن تهدیدات سایبری، تامین امنیت سایبری به یکی از دغدغه های اصلی سازمان ها و کسب و کارها تبدیل شده است. آشنایی با خطرات و تهدیدات سایبری نقش مهمی در بهبود  امنیت سایبری و محافظت بیشتر در برابر تهدیدات احتمالی دارد. برخی از مهم ترین تهدیدات و خطرات سایبری در دنیا عبارتند از : 

• مهندسی اجتماعی و تمرکز بر فریب افراد و خطاهای انسانی 
• اشتباهات پیکربندی و خطاهای فنی 
• آسیب پذیری ابری 
•  باج افزارهای پیشرفت
• روش ها و ابزارهای ناکافی برای پاسخ به حمله سایبری 
• مدیریت  داده و دسترسی ها
•  تهدیدات مبتنی بر هوش مصنوعی 
• تهدیدات رایانش کوانتومی 
• تهدیدات متاورس 
• استانداردهای رمز گذاری ضعیف 
• ضعف شبکه 5G  و افزایش ریسک حملات به شبکه موبایل 

سوالات متداول 

در این بخش به سوالات متداول درباره امنیت سایبری در تجارت الکترونیک پاسخ خواهیم داد. 

منظور از امنیت سایبری با هوش مصنوعی چیست؟

امروزه هوش مصنوعی با استفاده از تکنیک هایی مانند یادگیری ماشینی، با گیری عمیق و… به شناسایی سریع  و مقابله با تهدیدات سایبری و بهبود امنیت سایبری کمک می کند.  

منظور از امنیت سایبری با هوش مصنوعی چیست؟

هوش مصنوعی از طریق مانیتور کردن دائمی سیستم ها، خودکارسازی فرآیندهای امنیتی ، حذف نقش خطاهای انسانی و مبارزه مستقیم با برخی از مهاجمان سایبری به بهبود امنیت سیستم ها کمک می کند.

جمع بندی 

در این مقاله به ارایه اطلاعاتی پیرامون امنیت سایبری، اهمیت این موضوع  و ابعاد مختلف آن پرداختیم.  همچنین با انواع  تهدیدات سایبری آشنا شدیم و جزییات مهمی درباره نحوه برخورد با این تهدیدات و تلاش برای بهبود امنیت سایبری را بیان کردیم. همزمان با اینکه وابستگی کسب و کارها و اتوماسیون های اداری  به فضای اینترنت  افزایش می یابد، حملات  سایبری هم هر روز در قالب های جدیدی طراحی و اجرا می شوند. برای مقابله با این تهدیدات و حفظ اموال و دارایی های مادی و معنوی مردم و همچنین اطلاعات مهم ملی باید با تهدیدات امنیت  سایبری ی و نحوه برخورد با آن ها آشنا باشیم.